بررسی جایگاه اصل تناظر در قانون و پیش نویس آیین دادرسی دیوان عدالت اداری

آیین های دادرسی در قوانین مختلف تحت نفوذ و سیطره اصول و قواعدی هستند که در صورت عدم رعایت آنها قانون و قانونگذار از هدفی که برای آن متصور است باز خواهند ماند. اصل تناظر یکی از اصول راهبردی آیین دادرسی است که مطابق آن هریک از اصحاب دعوا باید علاوه بر اینکه فرصت و امکان مورد مناقشه قرار دادن ادعاها، ادله و استدلالات رقیب را داشته باشد. یعنی باید فرصت و امکان طرح ادعاها و استدلالات خود را نیز داشته‏باشد. چنانچه هیچ سیستم حقوقی نمی تواند این اصول را نادیده بگیرد. این اصل یکی از اصول مهم است و در زمره اصول راهبردی محسوب می شود به شکلی که در تمام آیین های دادرسی مدنی مورد توجه قرارگرفته‏است. خواه به صورت مستقیم و یا بصورت ضمنی. اما با تمام اهمیت وضرورتی که برای اجرا دارد تقریباً هیچ ذکری در متون قوانین به صورت مستقیم از آن بمیان نیامده‏است. فلذا باتوجه به اهمیت و جایگاه مهم اصل تناظر, لازم است که این اصل مهم نیز در قانون و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری که عالی ترین مرجع قضاوتی اداری است به منصه ظهور و عرصه اجرا وارد گردد. زیرا دادرسی تناظری و فراهم کردن زمینه‏های آن برای دستیابی به قضای شایسته و دادرسی منصفانه، از اهداف مهم و غایی هر قانون کامل و مترقی محسوب می گردد. در پایان نامه حاضر سعی شده‏است، ابتدا ودر بخش اول معرفی نسبتاً اجمالی از اصل تناظر, مفهوم, مبانی, ... و اهمیت آن از دیدگاه‏های مختلف, ارائه نماید و سپس در بخش دوم لزوم رعایت اصل و مواضع ضعف و قدرت رعایت و یا عدم رعایت آن در قوانین و آیین های دادرسی دیوان عدالت اداری را بررسی نماید و همچنین تلاش شده‏است استثناءات وارده بر این اصل را در قوانین و آیین‏های رسیدگی های دیوان مورد مداقه و مناقشه قرار داده و پیشنهاداتی در این زمینه ارائه گردد.